کژکارکردیها و کجفهمیها در بحران کرونا و وضعیت قرمز در استان کرمانشاه
نویسنده: دکتر فاضل الیاسی؛ پژوهشگر پسادکتری دانشگاه تهران
حجم بسیار بالای مطالب و اطلاعات درست یا غلط در مورد کرونا ویروس در شبکههای اجتماعی هم دارای بعد مثبت است و هم بعد منفی. هم نور است، هم ظلمت، هم آگاهیبخش است، هم انسان را از آگاهی تهی میکند، هم معنا میبخشد هم معنازدایی میکند. اما تحقیقات ما در جریان زلزله ۷.۳ ریشتری کرمانشاه نشاندهنده این واقعیت است که شبکههای اجتماعی نقش بسیار خوبی در کاهش تلفات جانی، اطلاع رسانی، کمک رسانی، اگاهیبخشی، آموزش و همبستگی و اتحاد ایفا کردند. خلاصه به اصل موضوع میپردازم:
امروز در راستای مشاهدات میدانی برای ارزیابی قرنطینه مردم کرمانشاه به چند محله، خیابان و ورودیهای این شهر یک میلیون نفری رفتم و مشاهدات خود را ثبت و آن به اشتراک میگذارم:
۱- خیلی از افراد در خانهها ماندهاند و کاملاً مشخص است که شهر بدون ترافیک و شلوغ نیست، این نشان دهنده فرهنگ غنی این شهر و اهمیت حفظ سلامت افراد و جامعه برای ساکنین کرمانشاه است.
۲- اگرچه شهر شلوغ نیست اما هجوم مردم به مغازهها و فروشگاهها کاملا مشهود است، شیرینی سراها پر از مشتری هستند، مغازههای مواد غذایی و سوپر مارکتها شلوغتر از قبل هستند!!! مردم فکر میکنند که با قرنطینهشدن شهر، مغازهها بسته میشوند، که اصلا اینطور نیست.
۳- خیلی از خانوارها هنگام حضور در بازار و فروشگاهها کودکان خود را همراه دارند، در مصاحبه با چهار خانواده متوجه شدیم که آنها معتقدند که کودکان به این ویروس مبتلا نمیشوند! که خود این موضوع زنگ خطری محسوب میشود. یکی از کودکان میگفت که در خانه حوصلهام سر رفته و سرگرمی ندارم.
۴- کنترل آنچنانی در ورودیهای این شهر وجود ندارد و ورود غیربومیها به راحتی امکانپذیر است!
۵- فروشندههای بازارهای میوه فروشی فاقد دستکش و ماسک بودند، بعضیها گفتند حوصله ندارند!!! و برخیها گفتند دستکش و ماسک در بازار پیدا نمیشود.
۶- در اغلب موارد خانوارها به صورت گروهی برای خرید آمده بودند! دو نفره، سه نفره و حتی چهار و پنج نفره هم مشاهده شد!
۷- بعضی از افراد گفتند که اگر یک روز سر کار نیایند نان شب نخواهند داشت.
۸- افرادی که شغل آنها تکدیگری است همچنان در بازار حضور فعال داشتند!
۹- افرادی که از سطلهای آشغال وسایل و کارتن را جهت فروش جمع آوری میکنند، همچنان بدون رعایت نکات بهداشتی حضور فعال دارند!
۱۰- افرادی که جهت خرید در بازارهای میوه فروشی، شیرینی سراها و فروشگاههای مواد غذایی حضور دارند فاصله سلامت را رعایت نمیکنند و خیلیها در این اماکن پر ازدحام ماسک و دستکش ندارند!
با چند سوال مطلب را به پایان میرسانم:
۱- در چنین شرایطی بایستی با افراد کجفهم چگونه رفتار کرد؟
۲- آنهایی که به خاطر منافع شخصی جان تمام جامعه را به مخاطره می اندازند، چی؟
۳- نقش نهادهای دولتی در راستای حفظ سلامت جامعه چیست؟
۴- سمنها و فعالان مدنی در کجای قضیه قرار دارند؟
۵- شبکههای اجتماعی چگونه عمل کنند که در راستای کنترل بیماری و حفاظت از جامعه باشد؟
هموطن عزیز:
بیایید با ماندن در خانه و رعایت فاصله سلامت، به داد خود، خانواده و جامعه برسیم، امروز میتوانیم این عمل شایسته را انجام دهیم، اگر وضعیت از کنترل خارج شود دیگر کاری از دست ما نیز ساخته نیست.